Al die willen te kaperen varen

Van ver doemt Saint-Malo op aan de horizon. De door granieten stadswallen beschutte kapersstad, die in augustus 1944 geheel werd verwoest, kreeg door een geslaagde renovatie haar trotse uitstraling van de grote dagen van de kaapvaart helemaal terug. De legendarische haven blijft zo voor eeuwig verbonden met de naam van vele zeebonken. Voor Dirk is Robert Surcouf de held uit zijn jeugd. Hij verslond als tiener de driedelige strip ‘Surcouf’ van Jean-Michel Charlier en Victor Hubinon uit 1953. Daarin het levensverhaal van de kaper. Later legden beide heren zich toe op de fictieve piraat Roodbaard en lieten alle remmen los. Ligt hier de kiem van Dirk zijn zeemansloopbaan? 

Saint-Malo doemt aan de horizon op

Robert Surcouf (1773-1827) was een kaperkapitein die vooral streed tegen de Britten. Van kinds af was Surcouf bezeten door de zee. Tijdens een storm ging hij, nog een jongen, met een sloep de zee op. Een reddingsteam moest hem op verzoek van zijn boze vader halen. Vanwege deze roekeloze daad werd hij naar het internaat gestuurd in Dinan, bij de geestelijken. Daar liep hij weg. Uiteindelijk gaven zijn ouders toe en mocht Robert naar zee. Intussen brak in 1789 de Franse Revolutie uit.

In 1794 kreeg hij voor de eerste maal als twintigjarige het bevel op een kleine tweemaster, de brik ‘St.Antoine’. Hij ontzette Réunion van een Engelse blokkade en praaide en enterde met veel moed drie Britse schepen. Na de verovering van de Britse schepen werden ze opgebracht voor de Franse Republiek. Daar ging Surcouf niet mee akkoord. Later kreeg hij wel zijn vergoeding. Surcouf begon voor de Franse Republiek Britse schepen te kapen. 

Kapen was zeker niet hetzelfde als piraterij. Piraterij of zeeroverij was voor eigen belang, maar kapen was voor een land, doch niet verbonden met de oorlogsmarine. 

Dirk bij het standbeeld van zijn held

Rond 1799 kreeg hij het bevel op de bark ‘Clarisse’, een grotere driemaster met meer scheepsbewapening. In 1802 werd hij kapitein op het zwaardere en met nog méér scheepsgeschut uitgeruste fregat ‘La Confiance’. Met dit schip boekte hij veel successen.

Robert Surcouf is nooit opgepakt en zijn prijzenschepen brachten veel geld op. Hij werd de rijkste burger van Saint-Malo en omstreken. Heden ten dage vertellen de inwoners dat Surcouf, met al zijn geld, de straatstenen had kunnen bedekken. In 1827 tijdens een avondwandeling met een vriend, kreeg hij een fatale beroerte. De onbevreesde kaper van Frankrijk stierf in zijn bed. Als laatste eerbetoon aan hun overleden kaperkapitein en Eerste Ereburger, voer een stoet van sloepen, met zijn stoffelijk overschot aan boord, langs de muren en eilandjes van de stad.

Het huis van de rentenier surcouf

We trekken erop uit voor een dagje ‘Intra-Muros’, de ommuurde stad. Bijzonder is de wandeling over de imposante stadswallen. We kijken uit op de mooie baai met aan de overkant de mondaine badplaats Dinard. Net buiten de muren treffen we verschillende prachtige stranden. Op Plage de Bon Secours nemen we een uitgebreide siësta met een verfrissende duik.

Plage de bon secours

Visgebinte van de dakhal

Het is aangenaam slenteren in de gerestaureerde binnenstad. We zoeken naar sporen van Robert Surcouf. De lokale boekhandel verleidt Dirk tot de aankoop van een driedelige Franse strip over zijn held. 

Uit de Franse driedelige reeks Surcouf van uitgeverij Glénat

We wandelen langs de Corniche d’Aleth ten zuiden van Saint-Malo een stukje de monding van de Rance op en stuiten op de Tour Solidor van 1382. Wat een uitzicht! Zit daar misschien een mooie princes verstopt die zo nodig moet worden gered? De realiteit is anders. Onderaan zit een dronkelap ijverig rum met cola te zuipen en te lallen in zichzelf. Het openbaar toilet stinkt uren in de wind en een BH verstopt de doorgang. Een uitzondering in het overigens verzorgde en vriendelijke Frankrijk van Macron. 

Tour solidor

Monding van de rance